Rekordowa liczba przesiedleńców
Jak dotąd, w roku 2025, zaobserwowaliśmy alarmujący wzrost liczby uchodźców i osób przesiedlonych, zwłaszcza w krajach i na obszarach ogarniętych konfliktami, takich jak Sudan, Demokratyczna Republika Konga i Gaza.
Według ONZ ponad 122 miliony ludzi jest przymusowo przesiedlonych . Światowy Dzień Uchodźcy obchodzony jest co roku 20 czerwca. Z tej okazji Caritas wzywa lokalne społeczności, rządy i organizacje międzynarodowe do współpracy w celu utrzymania i zwiększenia wsparcia humanitarnego, utrzymania otwartych granic dla osób ubiegających się o azyl i zajęcia się podstawowymi przyczynami przymusowych przesiedleń.
Głównym zmartwieniem w 2025 r. jest znaczny spadek globalnego finansowania pomocy humanitarnej , z poważnymi cięciami w USA i Europie, między innymi. To uderzyło najbardziej w uchodźców. Na przykład sudańscy uchodźcy w Czadzie stracili dostęp do podstawowych potrzeb, takich jak żywność, schronienie, edukacja i opieka zdrowotna. Wielu z nich zostało zmuszonych do próby przekroczenia Libii, aby dotrzeć do Europy – podróż, która naraża wiele istnień ludzkich.
Bezpieczny i godny powrót
Chociaż niektórzy uchodźcy wyrażają chęć powrotu do domu, proces ten musi być przeprowadzony z wielką ostrożnością. Zasada dobrowolnego powrotu podkreśla, że decyzja musi być wolna i świadoma, bez presji. Bezpieczny i godny powrót wymaga kilku ważnych warunków wstępnych: bezpieczeństwa fizycznego, bezpieczeństwa w obszarach powrotu, ochrony prawnej i dostępu do pomocy. Ważne jest również zapewnienie usług, środków do życia i wsparcia psychospołecznego w celu ułatwienia trwałego powrotu i dobrej reintegracji. Ramy trwałych rozwiązań muszą uwzględniać zróżnicowane potrzeby i doświadczenia dzieci. Kluczowe jest zapewnienie praw dzieci w trakcie całej podróży migracyjnej – w tym w trakcie procesu powrotu.
Dla osób przesiedlonych w Syrii, zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie, podróż powrotna wiąże się z wieloma wyzwaniami , głównie z powodu niestabilności kraju. W związku z ostatnimi cięciami w emergency response , wielu nie jest w stanie odbudować swoich zniszczonych domów. Jednak historie sukcesów programów dobrowolnego powrotu pokazują, że jeśli są wdrażane prawidłowo, przy odpowiednim wsparciu i kontynuacji, uchodźcy mogą odbudować swoje życie w swoich krajach ojczystych. Ważne jest jednak, aby zdać sobie sprawę, że powrót nie zawsze jest najlepszą lub najbezpieczniejszą opcją i że inne rozwiązania muszą pozostać dostępne.
Więcej kontroli granicznych
Nowe trendy pokazują niepokojący wzrost kontroli granicznych w kilku regionach. Strefa Schengen została zaostrzona, a sytuacja na granicy USA-Meksyk nadal stanowi wyzwanie humanitarne. Te ograniczenia często zmuszają uchodźców do wybierania bardziej niebezpiecznych tras, narażając życie i wzmacniając sieci przemytu ludzi.
Obietnice muszą być spełnione.
Przed spotkaniem wysokiego szczebla UNHCR w grudniu 2025 r. priorytetem powinna być odpowiedzialność: rządy i podmioty muszą zostać pociągnięte do odpowiedzialności za złożone obietnice. Obejmują one złagodzenie presji na kraje przyjmujące, wzmocnienie samodzielności uchodźców, rozszerzenie dostępu do rozwiązań w krajach trzecich i wspieranie warunków w krajach pochodzenia w celu zapewnienia bezpiecznego i godnego powrotu.
Obraz tego roku jest ponury , naznaczony globalną niestabilnością, wzrostem konfliktów oraz zmniejszonym finansowaniem i wolą polityczną. Obchodząc Światowy Dzień Uchodźcy 2025 , odrzucamy normalizację wojny i konfliktu i przypominamy, że ochrona i integracja uchodźców to wspólna odpowiedzialność. Jak powiedział nieżyjący już papież Franciszek, zajmując się kwestiami uchodźców i migracji, powinniśmy dążyć do „witania, ochrony, promowania i integrowania”.